Η δίδυμη επίθεση ΗΠΑ και Κίνας σε πληθωρισμό και ύφεση

Του Daniel Moss

Να λοιπόν μια πραγματικά μεγάλη απόκλιση. Οι δύο παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις άφησαν στην άκρη κάθε αμφισημία σχετικά με την πορεία της νομισματικής τους πολιτικής. Η μεν κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ κήρυξε την Τετάρτη πόλεμο στον πληθωρισμό , ενώ οι κινεζικές αρχές ανέφεραν ότι εχθρός τους είναι η ύφεση.

Η Federal Reserve όχι μόνο αύξησε το βασικό της επιτόκιο, αλλά προανήγγειλε αυξήσεις σε όλες τις εναπομείνασες συνεδριάσεις της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς (FOMC) φέτος, ενώ αναφέρθηκε στην πιθανότητα αρκετών ακόμη μέσα στο 2023. Η Covid-19 έχει σχεδόν ξεπεραστεί και ο ταχύς ρυθμός αύξησης των τιμών είναι πλέον ο νέος μεγάλος αντίπαλος.

Ώρες νωρίτερα, το Πεκίνο δεσμεύτηκε να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη και στις αγορές, εκτινάσσοντας τις μετοχές στα ύψη και αμβλύνοντας τις ανησυχίες ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα κώφευε έναντι των ανησυχιών ότι η κάποτε εντυπωσιακή ανάκαμψη της χώρας “φρενάρει”.

Οφέλη
Τα οφέλη για την παγκόσμια οικονομία από αυτή τη διπλή επίθεση σε διαφορετικούς εχθρούς είναι σημαντικά – εάν ο πρόεδρος της Fed Τζέι Πάουελ και ο διοικητής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας (PBOC), Γι Γκανγκ, τα καταφέρουν καλά.

Η Fed θέλει να τιθασεύσει τον πιο αυξημένο πληθωρισμό των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, τον οποίο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θεωρούσαν μέχρι πριν από λίγους μήνες “παροδικό φαινόμενο”. Η εντυπωσιακή ανάκαμψη της Κίνας από μια οικονομική συρρίκνωση στις αρχές της πανδημίας υπονομεύεται από τα νέα μέτρα lockdown κατά των νέων εστιών Covid. Η Morgan Stanley προβλέπει μηδενική ανάπτυξη για την Κίνα στο τρέχον τρίμηνο.

Και οι δύο οικονομίες στοχεύουν σε ήπια προσαρμογή μέσω δραματικών αλλαγών τόσο στη ρητορική, όσο και στις πράξεις. Ο Πάουελ προσπαθεί να σχεδιάσει μια ήπια προσγείωση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία θα “στριμώχνει” τον πληθωρισμό χωρίς να εμποδίζει την οικονομική επέκταση. Οι κεντρικοί τραπεζίτες σε όλο τον κόσμο μιλούν πολύ γι’ αυτή την τακτική, αλλά σπάνια τα καταφέρνουν στην πράξη. Το πιο συνηθισμένο φαινόμενο είναι οι αυξήσεις επιτοκίων να καθυστερούν πολύ και οι αρχές στη συνέχεια να το παρακάνουν, με αποτέλεσμα να εκτροχιάζουν την οικονομία.

Η Κίνα προσπαθεί να αποτρέψει έναν οικονομικό και χρηματοπιστωτικό “χειμώνα”. Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που οι αξιωματούχοι εξέφραζαν δημόσια ανησυχίες για το χρέος και την ανάγκη να χαλιναγωγηθούν οι κλάδοι, από την τεχνολογία μέχρι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, οι οποίοι θεωρείτο ότι δεν ευθυγραμμίζονταν με το όραμα του προέδρου Σι Τζινπίνγκ.

Αναλυτές του ιδιωτικού τομέα προέβλεπαν μια σχετικά ήπια χαλάρωση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Μπορεί πραγματικά να ισχύσει κάτι τέτοιο τώρα; Μέχρι πρόσφατα, ένα μάθημα το οποίο εσωτερίκευσε ως εμπειρία η Κίνα από τα τεράστια πακέτα τόνωσης κατά τη διάρκεια της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008 είναι ότι οι βιομηχανίες μπορούν να φτάσουν να φέρουν υπερβολική μόχλευση και να απειλήσουν την ευστάθεια του συστήματος. Αυτή εξακολουθεί να είναι μια λογική ανησυχία.

Κίνδυνοι
Αξίζει να αναρωτηθεί κανείς για πόσον καιρό μπορούν να διατηρηθούν αυτές οι στάσεις σε ΗΠΑ και Κίνα. Οι προβλέψεις της Fed είναι ότι το βασικό επιτόκιό της θα ξεπεράσει σε μια πορεία χρόνου τα λεγόμενα “ουδέτερα” επίπεδα, το σημείο δηλαδή όπου το κόστος δανεισμού ούτε παρεμποδίζει ούτε επηρεάζει θετικά την οικονομία. Είναι ξεκάθαρα έτοιμη να κινηθεί σε δύσκολο έδαφος. Ο Πάουελ απέρριψε την πιθανότητα εκδήλωσης ύφεσης. Η οικονομία μπορεί να φαίνεται εύρωστη – σχεδόν υπερβολικά μάλιστα – σήμερα.

Ωστόσο, με τις τιμές της ενέργειας να ανεβαίνουν δραματικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και κάποια σύσφιγξη των οικονομικών συνθηκών, είναι τολμηρό να υποθέσει κανείς ότι αυτό το “σφρίγος” θα συνεχιστεί. Οι περισσότερες αμερικανικές υφέσεις δεν γίνονται παραδεκτές παρά πολλούς μήνες μετά την άφιξή τους, όταν είναι πλέον πολύ αργά.

Σε έτερο σημάδι μιας νέας εποχής στη Fed, ο Covid έχει σχεδόν αποχωρήσει από το προσκήνιο. Για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων δύο ετών, ο Πάουελ ισχυριζόταν ότι η πορεία της οικονομίας βρισκόταν σε άμεση συνάρτηση με τον ιό, με τις αναφορές στην πανδημία συχνά να τοποθετούνται με έμφαση πολύ ψηλά στη ρητορική της Fed, προφορική και γραπτή. Όχι πια. Για την Ουάσιγκτον, η πανδημία είναι κομμάτι του χθες.

Δεν ισχύει το ίδιο για την Κίνα, όπου μεγάλα αστικά κέντρα βρίσκονται σε lockdown, διαταράσσοντας εταιρείες από τη Σαγκάη έως τη Σενζέν.

Ίδια ημέρα, διαφορετικές προτεραιότητες. Θα μπορούσε να είναι πολλά υποσχόμενη για την παγκόσμια οικονομία, εάν κανείς από τους δύο δεν το παρακάνει.

 

ΠΗΓΗ BLOOMBERG

 

 

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.