Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας (σύμφωνα με την σελίδα του υπουργείου Εργασίας και Ασφάλισης), που τέθηκε σε εφαρμογή με τον νόμο 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας, είναι εγγύηση για την τήρηση του ωραρίου του εργαζομένου, για τις υπερωρίες, για την ορθή εφαρμογή της διευθέτησης του χρόνου εργασίας.
Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό εργαλείο που επιτρέπει να καταγράφονται με απόλυτη ακρίβεια και σε πραγματικό χρόνο οι ώρες εργασίας όλων των μισθωτών, σύμφωνα με πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ.
Είναι ένα μέτρο δικαιοσύνης, που καταπολεμά τα φαινόμενα αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας και απλήρωτων υπερωριών, καθώς και της εισφοροδιαφυγής, προστατεύοντας τόσο τους εργαζόμενους όσο και τις χιλιάδες επιχειρήσεις, που τηρούν τους κανόνες, από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Μέσω της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, το αναβαθμισμένο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για το ωράριο εργασίας των εργαζομένων και χαρακτηρίζει αυτόματα κάθε ώρα εργασίας ως κανονικό ωράριο – υπερεργασία, υπερωρία ή διευθέτηση, όπως επίσης τα διαλείμματα, τα ρεπό, τις άδειες, μεταξύ άλλων.
Είναι το πρώτο βήμα μίας σειράς από παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την εργασιακή καθημερινότητα των εργαζόμενων, όπως το δικαίωμα της αποσύνδεσης στην τηλεργασία, οι νέες άδειες που θεσπίστηκαν με το νόμο 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας, οι ρυθμίσεις για τη συμφιλίωση της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή κ.ά.
Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας εφαρμόστηκε την 1η Ιουλίου 2022 στο σύνολο των τραπεζών της χώρας και τις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζόμενους, και σταδιακά, θα επεκταθεί σε όλες τις επιχειρήσεις της χώρας, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου δραστηριότητας, αλλάζοντας το εργασιακό τοπίο στην Ελλάδα.
Ø Το χρονοδιάγραμμα
Την καθολική εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας εντός του 2024 έχει ως στόχο το υπουργείο εργασίας και για τον λόγο αυτό επιταχύνει τις διαδικασίες καθιέρωσής της σε όλους τους κλάδους παραγωγής. Ταυτοχρόνως οι υπηρεσίες του υπουργείου εξέδωσαν ενιαίο οδηγό καλύπτοντας το σύνολο των ερωτημάτων που έχουν τεθεί έως τώρα για όλα τα θέματα. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η πλήρης ενημέρωση όχι μόνο των επιχειρήσεων και των λογιστηρίων αλλά και των ίδιων των εργαζομένων για τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Από την αρχή του 2024, η ψηφιακή κάρτα έχει επεκταθεί πιλοτικά στις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου αλλά και της βιομηχανίας, ενώ από την 1η Απριλίου θα ξεκινήσει η πλήρης εφαρμογή της στους συγκεκριμένους κλάδους παραγωγής. Εξαιρούνται μόνο οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα πετρελαιοειδή και στα ορυχεία.
Το επόμενο εξάμηνο εντός του καλοκαιριού θα εφαρμοστεί στους 500.000 εργαζομένους που απασχολούνται σε επιχειρήσεις εστίασης και στον τουρισμό. Το μέτρο θα επεκταθεί δοκιμαστικά στους δύο κλάδους κατά την εφετινή σεζόν, ώστε να διαπιστωθούν τυχόν δυσκολίες ή κενά που θα ανακύψουν κατά τη λειτουργία της ψηφιακής κάρτας στους συγκεκριμένους χώρους εργασίας. Κατά τη δοκιμαστική περίοδο οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εστίαση και στον τουρισμό, θα είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας για το προσωπικό τους και να καταγράφουν τις ώρες προσέλευσης και τις ώρες αποχώρησης, τις υπερωρίες, τα ρεπό, τις άδειες. Στην περίπτωση που διαπιστώνονται παραβάσεις, οι ποινές θα είναι υπό αναστολή, δηλαδή δεν θα επιβάλλονται εφόσον οι εργοδότες συμμορφωθούν με τις συστάσεις της Επιθεώρησης Εργασίας.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι δύο αυτοί κλάδοι θεωρούνται υψηλής παραβατικότητας. Οι συχνότερες παραβάσεις έχουν σχέση με την υποδηλωμένη απασχόληση και την υπερωριακή απασχόληση.
Ø Εργάνη
Με την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας οι παραβάσεις (θεωρεί το υπουργείο), θα περιοριστούν σε μεγάλο βαθμό, καθώς από την στιγμή που θα εγκατασταθεί το σύστημα της ψηφιακής κάρτας το ωράριο εργασίας αλλά και κάθε κίνηση του εργαζόμενου (προσέλευση, διάλειμμα, ολιγόωρη απουσία, αποχώρηση) θα δηλώνονται υποχρεωτικά στην Εργάνη.
Ø Οι ενέργειες των λογιστηρίων
Στον ενιαίο οδηγό με τις αναλυτικές οδηγίες που εκδόθηκε από το σύστημα Εργάνη προς τα λογιστήρια, με αφορμή και την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καταγράφονται οι εξής προθεσμίες:
→ Δήλωση μεταβολής στοιχείων εργασιακής σχέσης
Υποβάλλεται είτε στην τρέχουσα ημερομηνία είτε σε μεταγενέστερο χρόνο.
→ Ψηφιακό Ωράριο Απασχόλησης – Σταθερό Εβδομαδιαίο και μεταβαλλόμενο ανά ημέρα
Υποβάλλεται το αργότερο έως και την ίδια ημέρα αλλαγής του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.
→ Ψηφιακό Ωράριο Απασχόλησης – Μεταβαλλόμενο ανά ημέρα (οδηγοί)
Υποβάλλεται εντός 15 ημερών μετά το τέλος κάθε εβδομαδιαίας περιόδου εργασίας.
→ Άδειες
Υποβάλλονται το 1ο δεκαήμερο κάθε μήνα για στοιχεία αδειών που χορηγήθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Προσοχή όμως. Με την ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος Εργάνη ΙΙ, ο έλεγχος των αδειών των εργαζομένων θα γίνεται απογραφικά εντός του επόμενου μήνα, από το μήνα χορήγησής τους.
→ Ε8 – Αναγγελία νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης
Αναγγέλλεται πριν από την έναρξη πραγματοποίησής της.
Ε8 – Αναγγελία νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης (οδηγοί)
Αναγγέλλεται και υποβάλλεται εντός 15 ημερών μετά το τέλος κάθε εβδομαδιαίας περιόδου εργασίας.
→ Δήλωση έναρξης και λήξης κάρτας εργασίας
Υποβάλλεται σε στοιχεία πραγματικού χρόνου εργασίας, με μέγιστο χρόνο καθυστέρησης 15 λεπτά + 1 (περισσότερα ή λιγότερα) από την έναρξη ή τη λήξη το χρόνου εργασίας.
Παναγιώτης Ράγγος-Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης
