ΕΚΤ: Οι προϋποθέσεις πριν την οριστική μείωση των επιτοκίων

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) συνεδριάζει την Πέμπτη καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, που δεν είναι απολύτως έτοιμοι να κηρύξουν τη νίκη στη μάχη με τον πληθωρισμό, αγωνίζονται να επηρεάσουν τα στοιχήματα των εμπόρων για γρήγορες μειώσεις επιτοκίων.
Οι αγορές επιμένουν σε μια πρώτη μείωση τον Απρίλιο, αλλά η ΕΚΤ θέλει να δει περισσότερα στοιχεία επιβράδυνσης της αύξησης των τιμών πριν πατήσει το κουμπί.
«Υπήρξαν τόσες πολλές εικασίες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα της πρώτης μείωσης των επιτοκίων», δήλωσε ο Carsten Brzeski, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικής στην ING. «Για μένα το ερώτημα είναι αν η ΕΚΤ θέλει να το αντιμετωπίσει ή όχι».
Πέντε βασικά ερωτήματα για τις αγορές
1/ Τι θα γίνει αυτή την εβδομάδα;
Η ΕΚΤ είναι βέβαιο ότι θα διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια, αφού σταμάτησε τις αυξήσεις τον Οκτώβριο και στη συνέχεια διευκρίνισε τον Δεκέμβριο ότι θα καταργήσει σταδιακά το σχέδιο αγοράς ομολόγων της εποχής της πανδημίας το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Οι αναλυτές αναμένουν ότι η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ θα συνεχίσει να δηλώνει ότι είναι πολύ νωρίς για να συζητηθούν μειώσεις επιτοκίων – ένα μήνυμα που δεν έχει πλήρη απήχηση στους επενδυτές που εξακολουθούν να τιμολογούν με 135 μονάδες βάσης μειώσεις από τον Απρίλιο.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, όχι μόνο γεράκια αλλά ακόμη και ένα περιστέρι όπως ο Κωνσταντίνος Ηροδότου της Κύπρου, απώθησαν αυτό το σενάριο. Η Λαγκάρντ έχει προειδοποιήσει ότι η τιμολόγηση σε πάρα πολλές περικοπές θα μπορούσε να βλάψει τη μάχη με τον πληθωρισμό. Ωστόσο, αναγνωρίζουν επίσης την ανάγκη για «ταπεινοφροσύνη» δεδομένης της αβεβαιότητας που υπάρχει μπροστά μας.
«Η απώθηση της Λαγκάρντ θα είναι πιο έμμεση», δήλωσε ο επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της Deutsche Bank, Μαρκ Γουόλ.
«Θα επισημάνει τις προβλέψεις της ΕΚΤ για ανθεκτική ανάπτυξη και πληθωρισμό ως τρόπο για να δημιουργήσει κάποια αμφιβολία ότι η ΕΚΤ θα χαλαρώσει τόσο γρήγορα όσο η τιμή».
2/ Θα αλλάξει στάση η ΕΚΤ σύντομα;
 Οι έμποροι έχουν απλώς καθυστερήσει τις προσδοκίες για το χρονοδιάγραμμα μιας πρώτης περικοπής έως τον Απρίλιο από τον Μάρτιο και αναμένουν μία λιγότερη περικοπή από ό,τι έκαναν τον περασμένο μήνα.
Ακόμη και γεράκια όπως ο Γερμανός Joachim Nagel δεν αποκλείουν μια καλοκαιρινή μετακόμιση. Η αλλαγή του τόνου φαίνεται θέμα χρόνου.
Η ΕΚΤ δημοσιεύει νέες προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη τον Μάρτιο, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έδαφος για την έναρξη μιας συζήτησης σχετικά με την ενδεχόμενη χαλάρωση.
3/ Πόσο πρέπει να πέσει ο πληθωρισμός πριν από τη μείωση των επιτοκίων;
Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης αυξήθηκε τον Δεκέμβριο για πρώτη φορά από τον Απρίλιο, φθάνοντας στο 2,9%. Ενώ ο βασικός πληθωρισμός μειώθηκε περαιτέρω, εξακολουθεί να είναι πάνω από το 3%.
Η ΕΚΤ θα θέλει ο μετρικός πληθωρισμός και ο βασικός πληθωρισμός κάτω του 2,5% για να είναι άνετος ο στόχος του 2% πριν από τη μείωση των επιτοκίων, δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg, Holger Schmieding.
Οι επενδυτές είναι πιο σίγουροι. Οι αγορές swap δείχνουν πληθωρισμό λίγο πάνω από το 1,5% σε ένα έτος.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε να πιεστεί για τον αντίκτυπο των εντάσεων στην Ερυθρά Θάλασσα , οι οποίες υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα σοκ στην εφοδιαστική αλυσίδα γίνονται πιο συχνά.
4/ Τι γίνεται με τους μισθούς;
Η ΕΚΤ έχει ξεχωρίσει τους μισθούς ως τον μεγαλύτερο πληθωριστικό κίνδυνο. Η ανεργία παραμένει σε ιστορικό χαμηλό .
Η αύξηση των μισθών μειώνεται από 5,2% τον Οκτώβριο του 2022, σύμφωνα με την πλατφόρμα προσλήψεων Indeed και την κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας που παρακολουθεί τους μισθούς, στο 3,8% τον Δεκέμβριο.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι αυτό οφείλεται στις νέες μισθολογικές συμφωνίες, μια επίδραση που φαίνεται να συνεχίζεται στις αρχές του τρέχοντος έτους.
Η ΕΚΤ πιθανότατα θα αξιολογήσει τις συμφωνίες του πρώτου τριμήνου για να δει εάν η αύξηση των μισθών θα πέσει στο 3% που θεωρεί ότι συνάδει με τον πληθωρισμό 2% προτού σηματοδοτήσει μια αλλαγή πολιτικής.
Η Λαγκάρντ αναμένει αρκετά στοιχεία μέχρι τα «τέλη της άνοιξης» και ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν θέλει να δει στοιχεία που θα ανακοινωθούν τον Απρίλιο. Αυτό θα απέκλειε μια μείωση επιτοκίων πριν από τον Ιούνιο, την πιο πιθανή ημερομηνία έναρξης για χαλάρωση, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters .
«Η πτώση του μετρικού πληθωρισμού, το γεγονός ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό είναι σταθερές, όλα αυτά δείχνουν τη συγκράτηση των μισθών… αλλά δεν είναι ακόμα στα δεδομένα», δήλωσε ο Dirk Schumacher, επικεφαλής της ευρωπαϊκής μακροοικονομικής έρευνας στη Natixis.
5/ Πόσο ανησυχητική είναι η οικονομία της ευρωζώνης;
Για την ΕΚΤ, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να υπερτερεί των ανησυχιών για την ανάπτυξη.
Με την οικονομία να βρίσκεται σε μια ρηχή ύφεση, που αναμένεται να έχει συρρικνωθεί μόλις κατά 0,3% το τέταρτο τρίμηνο, είτε οι μειώσεις επιτοκίων ξεκινήσουν τον Απρίλιο είτε το καλοκαίρι δεν θα κάνουν πραγματική διαφορά, δήλωσαν οικονομολόγοι.
“Η ΕΚΤ θα λάβει την άποψη ότι μια μείωση των επιτοκίων δεν θα βοηθούσε”, δήλωσε ο Brzeski της ING. «Αυτός είναι ο λόγος που μπορούν πραγματικά να επικεντρωθούν στον πληθωρισμό».